Układ funkcjonalny wnętrza – dlaczego jest niezbędny?

Proces projektowania mieszkania jest złożony i składa się z kilku etapów. O analizie potrzeb, poszukiwaniu własnego stylu oraz inwentaryzacji wnętrza, pisałam w poprzednich artykułach. Dzisiaj przyszedł czas na układ funkcjonalny, który jest niezbędnym elementem projektu mieszkania. Warto go stworzyć zaraz na samym początku, bo pomoże podejmować decyzje w późniejszym czasie.

CO TO JEST UKŁAD FUNKCJONALNY WNĘTRZA?

Układ funkcjonalny to rzut mieszkania z góry, z wrysowanymi ścianami, meblami i podstawowymi elementami wyposażenia wnętrza (a wszystko to odpowiedniej w skali). Powinien zostać stworzony w oparciu o naszą sytuację życiową oraz przyzwyczajenia, bo to pozwoli nam ustalić jakich rozwiązań potrzebujemy i jaki rozkład pomieszczeń będzie dla nas najlepszy. W układzie funkcjonalnym najważniejsze jest indywidualne podejście oraz praktyczność rozwiązań i powiązań.

PO CO NAM UKŁAD FUNKCJONALNY WNĘTRZA?

Dzięki niemu możemy stwierdzić czy nasze wyobrażenia o nowym mieszkaniu, mają coś wspólnego z rzeczywistością. Układ funkcjonalny pozwala określić, na jakiej wielkości meble, możemy sobie pozwolić i pomaga w zaprojektowaniu układu, idealnego tylko i wyłącznie dla nas. Dzięki niemu, jesteśmy w stanie zaoszczędzić sporo pieniędzy i nerwów, na późniejszych etapach, bo nie będzie trzeba wyburzać ścian ani decydować się na mało praktyczne rozwiązania. To także niezbędny element projektu elektryki, hydrauliki i kanalizacji, który ułatwi umiejscowić gniazdka, punkty świetlne i odpływy.

KIEDY STWORZYĆ UKŁAD FUNKCJONALNY?

Osoby, które są na etapie budowy domu, często zastanawiają się kiedy powinny zabrać się za tworzenie układu funkcjonalnego. Najlepiej jak najszybciej. W momencie budowy domu, mamy możliwość przesunięcia ścian i otworów drzwiowych, dzięki czemu możemy maksymalnie dopasować układ do własnych preferencji. To właśnie wtedy mamy największe pole do popisu.

Jednym z pierwszych etapów każdego projektu, jest rozrysowanie układu funkcjonalnego (zaraz po rozeznaniu potrzeb, analizie i inwentaryzacji lub przeanalizowaniu rysunków technicznych). Tworzę kilka, a często nawet kilkanaście układów każdego pomieszczenia, mając na uwadze praktyczność zastosowanych rozwiązań i potrzeby właścicieli. Następnie, przedstawiam dwie najlepsze według mnie propozycje, które później miksujemy i tworzymy z nich idealny układ.

UKŁAD FUNKCJONALNY WNĘTRZA KROK PO KROKU

Najpierw należy przeprowadzić inwentaryzację wnętrza (jak to zrobić, przeczytasz TUTAJ) lub skorzystać z dostępnych rysunków (jeśli dom lub mieszkanie są dopiero w fazie budowy). Na rzucie należy zaznaczyć wszystkie stałe elementy wnętrza, czyli ściany nośne, piony kanalizacyjne i wentylacyjne, słupy itd. Jeśli odpowiada Ci ogólny układ mieszkania lub domu, wrysuj również ściany działowe (czyli te o mniejszej grubości, które wydzielają poszczególne pomieszczenia) oraz drzwi (mając na uwadze, że można je przesunąć). Nie zapomnij o kaloryferach, jeśli nie planujesz wyłącznie ogrzewania podłogowego.

Jeśli przeczytałaś jeden z moich ostatnich artykułów, wiesz już jakie funkcje, powinno pełnić każde z pomieszczeń i jakie meble muszą się w nim znaleźć. Jeżeli jeszcze tego nie zrobiłaś, koniecznie sięgnij po poniższy wpis i odpowiedz sobie na pytania, w nim zawarte. To pomoże Ci w planowaniu układu funkcjonalnego.

Określ funkcje wszystkich pomieszczeń, czyli kto, co i dlaczego

Planowanie układu funkcjonalnego najlepiej rozpocząć od rozmieszczenia szaf w mieszkaniu. Zagospodaruj nimi wnęki i ściany, które znajdują się naprzeciwko okna (jeśli oczywiście masz taką możliwość). Często także projektuje się je za drzwiami, ale trzeba pamiętać, że głębokość standardowej szafy wynosi ok 60cm. Jeśli w Twoim mieszkaniu, wymiar ten jest mniejszy, może warto pomyśleć o przesunięciu otworu drzwiowego? Najczęściej, znajdujemy miejsce na szafę w przedpokoju, sypialni i pokoju dziecięcym (więcej na temat szaf, przeczytasz TUTAJ). Pamiętaj, by wszystkie meble, rysować na rzucie w odpowiednich proporcjach.

Kolejnym krokiem jest ustawienie wielkogabarytowych mebli m.in. łóżka, narożnika czy stołu jadalnianego. Pamiętaj, żeby w miarę możliwości, zaplanować umiejscowienie łóżka tak, by po jego obu stronach zmieściły się szafki nocne. Nie zapomnij też, by telewizor ustawić naprzeciwko narożnika (wtedy korzystanie z niego, będzie najbardziej komfortowe). Wystrzegaj się rozwiązań, z których obecnie nie jesteś zadowolona, a przemycaj te, które lubisz.

Osobny akapit muszę poświęcić kuchni i łazience, bo to one są zwykle najbardziej problematyczne. Zaprojektowanie ich na tym etapie, jest bardzo ważne, bo wpływa znacząco na rozmieszczenie przyłączy i oświetlenia, a także gniazdek elektrycznych. W planowaniu ustawienia sprzętów w kuchni, trzeba mieć na uwadze przede wszystkim trójkąt roboczy. Warto pomyśleć też o całkowitym (lub częściowym) otwarciu jej na salon, szczególnie wtedy, gdy metraż jest niewielki. W łazience największy problem sprawia umiejscowienie miski ustępowej, bo poza względami praktycznymi, musimy wziąć pod uwagę aspekty techniczne. Jej odległość od pionu kanalizacyjnego, nie powinna wynosić więcej niż 1,5m.

O co chodzi z tym trójkątem, czyli trójkąt roboczy w kuchni

Zwróć uwagę na to, by zbyt bardzo nie zawęzić przejścia w żadnym z pomieszczeń. Jeśli zastanawiasz się, czy jakaś wielkość jest wystarczająca, weź miarkę i sprawdź! Możesz zmierzyć przejścia i odległości w swoim dotychczasowym mieszkaniu i porównać je z układem, który wymyśliłaś.

Jeśli już ustawisz wszystkie meble i sprzęty w mieszkaniu, zrób sobie po nim „spacer”. Wyobraź sobie, że do niego wchodzisz. Co robisz zaraz po wejściu? Czy w przedpokoju, który zaprojektowałaś, znajdują się wszystkie potrzebne elementy? „Przechadzaj” się po mieszkaniu i myśl o codziennych czynnościach. Czy korzystanie z mebli i sprzętów w takim układzie jest praktyczne? Co powinno znaleźć się w pobliżu pralki? Co obok biurka? I tak dalej i tak dalej. Takie „spacerowanie” bardzo pomaga w ustawieniu niezbędnych mebli i sprzętów, z których korzystamy na co dzień.

Układ funkcjonalny wnętrza najpierw rozrysuj na kartce, zachowując proporcje. Stwórz kilka aranżacji, w miarę możliwości różnorodnych. Daj sobie czas. Uwierz mi, że ciężko będzie Ci to zrobić w jeden wieczór. Wybierz wersję, która najbardziej do Ciebie przemawia („przechadzaj” się po mieszkaniu i zastanawiaj, które rozwiązanie jest najbardziej praktyczne). Możesz zmiksować ze sobą kilka aranżacji.

Gdy już wszystkie swoje pomysły połączysz w jeden układ, przenieś go na kartkę w kratkę, papier milimetrowy lub do programu komputerowego. Musisz to oczywiście zrobić w skali! Sprawdź czy wymiary pozwalają na zaproponowane przez Ciebie ustawienie sprzętów. Jeśli zdecydujesz się na tworzenie układu na papierze, przyjmij np. że 1 cm to 0,5m (by ułatwić sobie zadanie, użyj skalówki do rysunków architektonicznych). Możesz także skorzystać z programów komputerowych do rysunków 2D. Z darmowych polecam Draft Sight, w którym rysuje się „liniami”. Jest on o tyle wygodny, że wystarczy wpisać konkretny wymiar i linia „rysuje się” sama. Nie trzeba nic przeliczać ani odmierzać, program robi to za nas. Oczywiście, kanapy, łóżka i inne meble, możesz rysować jako prostokąty. Najważniejsze jest to, by ich wymiary były prawidłowe.

Stworzenie przemyślanego i praktycznego układu funkcjonalnego jest kluczowe, bo wpływa na większość decyzji, które przyjdzie Ci podjąć na kolejnych etapach. Mam nadzieję, że ten artykuł pomoże Ci stworzyć układ funkcjonalny, który przełoży się na pięknie i praktycznie urządzone mieszkanie.